Uit de klei: de multidimensionale woordvoerder

Woordvoerder in het diepe

Een maand voor het uitbreken van de coronacrisis in 2020 startte Raymond als communicatiemanager/woordvoerder bij Rotterdam The Hague Airport. ‘Op het moment dat de crisis uitbrak ging alles aan de kant. Dat kon ook niet anders. Het vliegverkeer werd stilgelegd, de luchthaven ging grotendeels op slot, er was veel behoefte aan ‘interne communicatie op afstand’ en er kwamen veel mediavragen. Ik ging vrijwel direct leidinggeven aan de crisiscommunicatie op onze luchthaven.’

Vanaf dat moment was het voor Raymond volop woordvoeren en – samen met een intern crisisteam en de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond – zaken uitzoeken, regelen en communiceren. ‘Bijvoorbeeld hoe we de mensen die ergens in Europa waren gestrand weer thuis konden brengen? Ik kwam in een andere dynamiek terecht. Van bouwen aan een nieuw communicatieplan naar de luchthaven zo goed mogelijk door de crisis leiden. Communicatie en daarmee vertrouwen, duidelijkheid en rust uitstralen zijn op zo’n moment cruciaal.’

Aard van het beestje

Dat hij in die periode ook regelmatig voor de camera moest verschijnen vond Raymond geen probleem. ‘Vanuit mijn ervaring ben ik wel wat gewend op dat gebied. En in algemene zin vind ik het leuk om journalisten te helpen met hun vragen. Je hoort nog weleens van collega’s dat ze het spannend vinden als een journalist hen belt. Dat gevoel heb ik niet snel.

Verder ben ik graag goed op de hoogte van wat er speelt in de communicatiewereld en in het dagelijks nieuws. Ik bekijk zaken vanuit een breder – maatschappelijk – perspectief. Zo ben ik altijd goed voorbereid en in staat om adequaat een woordvoeringslijn op te tuigen als dat nodig is.’

Meer multidisciplinair

Als communicatiespecialist is Raymond de laatste 10 jaar multidisciplinair bezig. Die ontwikkeling ziet hij ook binnen de woordvoering. ‘Je bent niet alleen maar van de communicatie of een bepaald dossier. Je moet van alles weten als woordvoerder. Ik werk graag samen met mensen. Breng graag verschillende belangen bij elkaar om van daaruit tot de beste oplossingen te komen.

Tijdens de coronacrisis was ik op de luchthaven vanuit communicatie verantwoordelijk in het crisisteam met mensen van de marechaussee, beveiliging, techniek, luchtverkeer, human resources en customer experience. Je denkt dan vanuit je rol in ieder geval mee. Want gaat er iets mis, dan krijg je dat als een boemerang terug. Het betekent dat je als woordvoerder moet schakelen tussen verschillende belangen, typen mensen en vakgebieden. Dat is echt heel boeiend.’

Meer ‘eigen’ kanalen

Minstens net zo boeiend is de toename van het aantal kanalen. Parallel aan de verschraling van het traditionele medialandschap, loopt het toenemende belang van owned media. ‘Je ziet zelfs dat traditionele media – vanwege gebrek aan budget en mensen – verhalen uit onze owned media soms letterlijk overnemen.

Het kan ook zo zijn dat door ons geplaatste berichten op Twitter, Instagram of Facebook leiden tot vragen van journalisten en andere reacties. Daarom ben ik als woordvoerder nauw betrokken bij de mensen van content. Als ik weet wat we via welke kanalen gaan delen of wat er intern speelt, kan ik inschatten of een externe communicatielijn nodig is en of ik eventueel middelen zoals een Q&A klaar moet hebben.’

ChatGPT

Waar je als woordvoerder ook aandacht aan zou moeten besteden, is de opkomst van kunstmatige intelligentie. Een ontwikkeling als ChatGPT kan niemand ontgaan zijn. Raymond is bestuurslid van de Utrechtse Communicatiekring met als aandachtgebieden externe relaties en content. ‘Vanuit de kring vinden we het zo belangrijk en fascinerend, dat we er een bijeenkomst over hebben gehouden.

Het is een nieuwe manier om content beschikbaar te stellen aan je doelgroepen. Als woordvoerder kan het me helpen om bijvoorbeeld standaardteksten of samenvattingen te krijgen op basis van zoektermen. Dat maakt mijn werk eenvoudiger. Het is zaak om – ongeacht je oordeel – op de hoogte te zijn van dergelijke ontwikkelingen binnen het vakgebied en te bekijken wat het voor jouw werk betekent.’